‘Juist omdat ik geen “krijt aan mijn vingers” heb, kijk ik met een frisse blik naar het onderwijs’
In de serie Het verhaal van… komen onderwijsmakers aan het woord die niet alleen ín, maar juist ook áán het onderwijs werken. Ze vertellen hoe zij, met tomeloos enthousiasme en volhardende ambitie, een duurzame verandering hebben gerealiseerd. Maar ook met welke uitdagingen zij op hun reis naar deze verandering te maken kregen. In aflevering 3 spreken we met Mirjam de Wit. Na een mooie carrière in onder meer de hotellerie maakt zij in 2019 op 38-jarige leeftijd alsnog een succesvolle overstap naar het onderwijs. Van oktober 2023 tot en met maart 2024 was Mirjam interim-schooldirecteur op openbare basisschool WereldWijs in Glanerbrug. ‘Ik wilde ergens werken waar ik écht van betekenis ben.’
‘Als ik 80 jaar ben, wil ik niet denken “had ik het maar gedaan”. Want dan ben ik te laat.’ Met die twee korte zinnen verklaart Mirjam de Wit (43 jaar) uit Apeldoorn de nogal ongebruikelijke route die ze heeft afgelegd naar haar huidige functie als interim-directeur op een openbare basisschool. Want als tiener wilde ze eigenlijk een eigen hotel beginnen, zo vertelt Mirjam. ‘Het was een beetje dubbel. Mijn vaderskant telt veel zelfstandig ondernemers en ik merkte al snel dat het ondernemerschap en de handelsgeest ook door mijn bloed stroomt. Aan de andere kant werd ik opgevoed door een moeder die haar hele leven voor de klas stond. Tijdens de havo ging in na een korte schooldag vaak bij haar langs om te helpen met allerlei hand- en spandiensten in de klas. Als de kinderen mij dan met “juf” aanspraken, schrok ik altijd een beetje. Daardoor wist ik dat voor de klas staan niet mijn passie of roeping was.’
Blij in de hotelbranche
Met het oog op een eigen onderneming begint Mirjam na de havo met de opleiding Small Business en Retail Management aan Hogeschool Saxion in Enschede. ‘Gaandeweg kwam ik erachter dat ik de hotelbranche echt wel heel leuk vond. Ik leerde alles over wijnen en snijtechnieken, het organiseren van evenementen en het gastvrij omgaan met mensen. Dus toen ik de opleiding had afgerond, was ik superblij dat ik in 2002 als Banquet Sales Manager aan de slag kon bij Golden Tulip in Beekbergen en later Amersfoort.’ In vijf jaar tijd klimt Mirjam op naar de functie van Rooms Division Manager, zodat ze naast de banketten ook verantwoordelijk wordt voor hotelkamer- en zalenverhuur, marketing en sales en de organisatie van evenementen. ‘Ik vond het heerlijk om leiding te geven en af en toe mee te helpen op een drukke avond. Hierdoor kon ik echt mijn ei kwijt.’
Van Papendal naar primair onderwijs
In de jaren die volgen, vervult Mirjam diverse rollen in de hotelbranche en korte tijd ook daarbuiten. ‘Omdat ik het zo leuk vond om evenementen te organiseren, ben ik naast mijn vaste baan ook een jaar weddingplanner geweest. Na het faillissement van de Golden Tulip franchise waar ik werkte, heb ik een paar maanden als medewerker P&O bij een afvalverwerkingsbedrijf gewerkt, totdat ik als Rooms Division Manager aan de slag kon bij hotel/sportcentrum Papendal.’ In die rol is Mirjam bijna tien jaar lang verantwoordelijk voor de hotelkamerreserveringen, de events, sales en marketing, housekeeping en de receptie. ‘Daar heb ik met heel veel plezier gewerkt, maar na zo’n acht of negen jaar kende ik het riedeltje wel. Toen ik op een dag op het schoolplein met een andere moeder over mijn werk sprak, merkte ik dat mijn passie was afgezwakt tot een waakvlammetje, ondanks het goede salaris, de auto van de zaak, de laptop, de mobiele telefoon en de verantwoordelijke functie. Toen ben ik eens heel kritisch naar mezelf gaan kijken en besloot ik het roer helemaal om te gooien.’
Van betekenis zijn
In de praktijk betekent dit dat Mirjam eind 2019 de zakelijke hotel- en evenementwereld vaarwelzegt en in januari 2020 haar eerste stappen in de onderwijswereld zet. Op dat moment start ze namelijk met de opleiding Schoolleider 3.0 van MijnID.nu. ‘Al met al heeft het me ongeveer anderhalf jaar gekost voordat ik de knoop echt durfde door te hakken. Wat bij mijn keuze zeker een rol heeft gespeeld, is dat mijn zus rond die tijd ook schoolleider was geworden op een basisschol in Voorst. Zij had wel de voordehand liggende route gevolgd en de verhalen die ze met me deelde, maakten me heel enthousiast. Ik realiseerde me namelijk dat je niet per se voor de klas hoeft te staan, om van betekenis te zijn voor kinderen. Als interim-schooldirecteur ben je dat namelijk ook.’
Een hele schooljaarcyclus ervaren
Zoals gezegd start Mirjam daarom met de opleiding tot schoolleider. Hoewel zij zelf heel enthousiast is over haar keuze, merkt Mirjam dat het door haar achtergrond nog best lastig is om een leer/werkplek te vinden. ‘Omdat ik geen ervaring in het onderwijs had, moest ik me echt suf solliciteren. Wat dat betreft is het onderwijs nog best conservatief. Uiteindelijk mocht ik meedraaien op een openbare basisschool in Apeldoorn en enkele maanden later kreeg ik een plek op de christelijke basisschool De Diamant Het Kristal in Apeldoorn, die onderdeel uitmaakt van onderwijsbestuur PCBO Apeldoorn. De toenmalige schooldirecteur adviseerde mij om een heel schooljaar mee te draaien, zodat ik een hele schooljaarcyclus kon ervaren. Daar heb ik heel veel van geleerd. Ook omdat dit een vooruitstrevende en ontwikkelingsgerichte school was met eigentijds unit-onderwijs.’
Geen “krijtvingers”, wel een frisse blik
Mirjam’s inbreng bevalt zo goed, dat het bestuur van PCBO Apeldoorn haar vraagt om haar werkzaamheden voort te zetten als de schooldirecteur door ziekte uitvalt. ‘Omdat ik mijn diploma nog niet had gehaald, kreeg ik tijdelijk een interim-schooldirecteur aan mijn zijde en functioneerde ik als een soort adjunct-schooldirecteur. Toen ik in oktober 2022 mijn diploma kreeg, besloot het bestuur mij voor drie dagen per week als interim-schooldirecteur in te huren. En zo begon op 41-jarige leeftijd mijn officiële carrière in het onderwijs. Daar was ik best trots op, omdat je normaliter pas schoolleider wordt als je al “tig” jaar in het onderwijs werkt en je sporen hebt verdiend. Natuurlijk is het zo dat ik de markt mee heb en dat de vraag naar schoolleiders groot is. Daarnaast is het juist een voordeel dat ik geen “krijt aan mijn vingers heb”, omdat ik hierdoor met een frisse blik naar het onderwijs kijk.’
Een betrokken passant
Blijkbaar kijkt het PCBO-bestuur er ook zo tegenaan, want in 2022 krijgt Mirjam de vraag of zij opnieuw als interim-schooldirecteur aan de slag wil gaan, ditmaal bij bassischool Ichthus in Zevenhuizen. ‘In vergelijking met basisschool De Diamant Het Kristal, met hoofdzakelijk blanke kinderen en hoogopgeleide ouders, stond Ichthus in een heel andere wijk in Apeldoorn. Maar dat beviel me eigenlijk wel. Als interrimmer moet je een beetje van gedoe houden, want eigenlijk kom je nooit in een gespreid bedje terecht. Het is je taak om voor een bepaalde tijdsduur een opdracht of vraag op te pakken, waarna je weer vertrekt. Als interim-schoolleider ben je een betrokken passant. De wetenschap dat je tijdelijk aan het roer staat, helpt je om de taak behapbaar te maken.’
Chinese jongleur
Mirjam doelt op de casuïstiek waar ze als interim-schoolleider mee te maken krijgt, ook als ze in oktober 2023 interim-schooldirecteur wordt bij de openbare basisschool WereldWijs in Glanerbrug. ‘Deze fusieschool had met meerdere uitdagingen te maken. Allereerst wilde het bestuur de rust terugbrengen, de schoolresultaten verbeteren en de ouderbetrokkenheid vergroten. Daarnaast moest de naamsbekendheid worden vergroot om zo nieuwe leerlingen te werven. Maar omdat de school uit de locaties Noord en Zuid bestaat, had ik ook met twee onderwijsteams, twee keer huisvestingskosten, facilitaire aangelegenheden en HR-vraagstukken te maken. Daarnaast speelden onderwerpen als laaggeletterdheid, dyslexie, armoede en schaamte én taalbarrières met ouders een rol. Dat alles tezamen maakte mijn opdracht best pittig. Soms voelde ik me zo’n Chinese jongleur die dertig bordjes tegelijkertijd op stokjes liet draaien. Daarom benaderde ik deze klus als een symbolische olifant. Ik begon bij de slurf en stapje voor stapje kwam ik uit bij de staart. Ik bekeek mijn taken per maand, zodat ik de rust en de energie behield en in balans bleef. Daarbij was het natuurlijk heel prettig dat ik met mijn collega’s én met Ton Markink van OnderwijsConnected kon sparren.’
Gastvrij en de-escalerend
Het contact met Ton ontstaat na de zomervakantie van 2023, als Mirjam haar opdracht bij basisschool Ichthus heeft afgerond en heel bewust even geen nieuwe klus aanneemt. ‘Mijn dochter ging net naar de middelbare school en dus wilde ik er voor haar zijn. Tegelijkertijd volgde ik de opleiding “Interim en Verander Management” van De Roo, want ik wil mezelf blijven ontwikkelen. En toen kreeg ik dus een belletje van Ton. Ik kende zijn naam en die van OnderwijsConnected, omdat dit bureau ook voor PCBO geschikte kandidaten had aangeleverd. Ton vertelde me over de uitdagingen bij basisschool WereldWijs en of ik niet eens langs wilde komen voor een gesprek, want hij zag mogelijkheden. Toen we niet veel later op het kantoor van OnderwijsConnected bij elkaar zaten, wist ik al na een half uur dat de samenwerking kon gaan lukken. Ton is enthousiast, to-the-point en hij was ervan overtuigd dat ik de geschikte kandidaat voor de betreffende klus kon zijn, ondanks mijn magere cv en geringe ervaringen in het onderwijs. Hij zag mijn achtergrond in de hotellerie juist als een voordeel, aangezien ik mij gastvrij opstel en weet hoe ik de-escalerend kan optreden richting kinderen en ouders.’
Waardevolle vertrouwensband
Tijdens het gesprek met het bestuur en de IB’ers van beide locaties lukt het Ton en Mirjam om hen te overtuigen en daarom wordt Mirjam in oktober 2023 aangesteld als interim-schooldirecteur bij basisschool WereldWijs. ‘Ik ben zes maanden interim-schooldirecteur op deze basisschool geweest en wist dat ik de juiste keuze had gemaakt, hoewel de klus zoals gezegd best pittig was. Daarom vond ik het fijn dat ik af en toe een “schakelmoment” met Ton had, waarbij ik met hem kon sparren over bepaalde thema’s. Ton luistert goed, hij weet wat er speelt en daardoor kan hij me perfect coachen. In korte tijd hebben we elkaar al goed leren kennen en dat werkt heel prettig. Ik ben natuurlijk niet met OnderwijsConnected getrouwd, maar die onderlinge vertrouwensband kan ervoor zorgen dat ik in de nabije toekomst een nieuwe opdracht van Ton aanneem, zodat ik opnieuw van betekenis kan zijn.’
Over Mirjam de Wit
Mirjam de Wit was van oktober 2023 tot en met maart 2024 via OnderwijsConnected als interim-schooldirecteur aan het werk bij basisschool WereldWijs in Glanerbrug. Als student volgt Mirjam de opleiding Small Business en Retail Management aan Hogeschool Saxion in Enschede. Ze gaat in maart 2002 aan het werk als Banquet Sales Manager bij Golden Tulip in Beekbergen. Na enkele tussenstops wordt Mirjam in juni 2010 Rooms Division Manager bij hotel/sportcentrum Papendal. In januari 2020 gooit zij het roer om en volgt ze de opleiding Schoolleider 3.0 van MijnID.nu. Na enkele leer/werkplekken bij basisscholen haalt ze in oktober 2021 haar diploma en gaat ze voor het eerst als interim-schooldirecteur aan de slag bij basisschool De Diamant Het Kristal in Apeldoorn, die onderdeel uitmaakt van onderwijsbestuur PCBO Apeldoorn. Mirjam heeft een relatie met Marco en is de trotse moeder van een dochter en een zoon.
