Zicht op ontwikkeling
Goed onderwijs is van essentieel belang voor de toekomst van leerlingen en van de samenleving. De kwaliteit van het onderwijs is afhankelijk van een groot aantal factoren binnen en buiten de school. Schoolbesturen vervullen hierin een knooppuntfunctie. Deze functie kunnen zij alleen goed invullen als zij besturen vanuit een heldere visie en strategische blik, in stevige verbondenheid met hun scholen. Als schoolbestuur moet je in contact staan met ouders; leraren en schoolleiders ruimte geven én toerusten om die ruimte goed in te vullen; en zorgen voor samenwerking tussen scholen. Dat kan alleen als je weet wat er speelt op de scholen en zicht hebt op de toegankelijkheid en kwaliteit van het onderwijs.
Wat levert een bestuurlijke schoolfoto op in het kort:
- Een compleet, diepgaand reëel beeld van hoe iedere school ervoor staat in relatie tot de omgeving en tot haar ambities. Op basis hiervan kan het bestuur ondersteunen bijkansen die zich voordoen en passende maatregelen nemen bij risico’s, steeds rekening houdend met de ontwikkeling van de scholen en met veranderende omstandigheden.
- Zicht op de stappen die nodig zijn voor doorontwikkeling van de scholen.
- Versterking van de samenwerking, leer- en kwaliteitscultuur, zowel op bestuurs- alsop schoolniveau.
- Verdieping en focus in gesprekken over de ambities en koers tussen bestuurders, directeur, raad van toezicht, stafmedewerkers, GMR, MR en team.
- Waarborging van de onderwijskwaliteit volgens het waarderingskader van de Onderwijsinspectie
Hoe gaan we te werk
Stap 1: Voorbereidend gesprek met het bestuur
In een gesprek met het bestuur verduidelijken we de wederzijdse verwachtingen en krijgen we toelichting op jullie strategische agenda. We vragen hoe jullie deze agenda bewaken, zicht houden op de kwaliteit van de scholen, en wat jullie verwachten aan te treffen op de verschillende scholen.
Stap 2: Foto
We maken een ‘foto’ van de school zoals die er op dit moment bij staat, een momentopname. Daarbij analyseren we hoe de bestuursambities terugkomen in de schoolambities. Wat kunnen jullie van elkaar leren, wat hebben jullie nog af te stemmen of verder te verkennen met elkaar? De schoolfoto komt tot stand op basis van een documentanalyse en een schoolbezoek.
Stap 3: Toekomstverkenning
De beschrijving van de bevindingen uit stap 2 vormen de basis voor verdere gesprekken met
de stakeholders van de school. Vragen die we in deze gesprekken stellen, zijn:
- Welke stappen moeten worden genomen om vorm en inhoud te geven aan de missie en visie, ambities en doelen?
- Wat is daarvan de benodigde impact op de pedagogisch-didactische aanpak, de kwaliteitszorg en -cultuur in deze specifieke situatie? Met andere woorden: waar moet de school op focussen en wat betekent dat voor de aanpak?
- Welke (leiderschaps-)kwaliteiten zijn nodig om de school verder te brengen in haar ontwikkeling?
Stap 4: De weg naar succes
In deze stap beschrijven we in een rapport hoe de huidige situatie (stap 2) zich verhoudt tot de toekomstverkenning (stap 3) en welke veranderingen nodig zijn om de school verder te ontwikkelen (strategie). We maken onderscheid tussen pedagogisch-didactisch handelen, kwaliteitszorg, kwaliteitscultuur, afstemming op de omgeving, en profilering & imago. Ook beschrijven we de benodigde drijfveren en competenties van medewerkers en directie, gekoppeld aan hun ontwikkel- en veranderbereidheid. Het rapport wordt aan het bestuur voorgelegd voor correctie van feitelijke onjuistheden.
Stap 5: Terugkoppeling
Tot slot bespreken we de schoolfoto en de inhoudelijke reactie op de bevindingen separaat met de directeur en met het bestuur. Hierbij vertrouwen we erop dat bestuur en directeur met elkaar in gesprek gaan over de uitkomsten, en dat de directeur met het team en de medezeggenschapsraad bespreekt hoe zij met de aanbevelingen aan de slag gaan.
“Elke bestuurder wil een beeld hebben van te verwachten ontwikkelingen op de scholen. Met deze
schoolfoto krijg je dat beeld. Zowel van de school zelf als van de lokale context waarin de school zich bevindt. Dit beeld wordt vervolgens gekoppeld aan de vraag wat dat betekent voor het leiderschap in de komende jaren. Daarmee gaat de schoolfoto verder dan enkel een schoolanalyse. Voor mij gaven de schoolfoto’s waardevolle informatie over de huidige situatie én het antwoord op de vraag wat elke school nodig heeft in de toekomst. OnderwijsConnected stelt de schoolfoto met grote zorgvuldigheid op, gaat niet af op aannames en verifieert het concept samen met de schooldirecteur voordat de schoolfoto aan het bestuur wordt voorgelegd. Samengevat: de schoolfoto is voor elk bestuur een aanrader.”
-Maarten Bauer, voormalig bestuurder stichting Mijnplein en lid verenigingscommissie
kwaliteit PO-raad
Vragen
Heb je vragen over de bestuurlijke schoolfoto? Wij beantwoordden ze graag.