‘Op basis van creatieve opdrachten achterhalen we de competenties van de deelnemers’
Dat het primair onderwijs met een groot lerarentekort kampt (ongeveer 9.800 voltijdbanen), is al jaren bekend. Minder bekend is dat het tekort aan goede schoolleiders in het primair onderwijs procentueel nóg groter is (zo’n 1.200 voltijdbanen). Daarom ontwikkelde OnderwijsConnected ‘Gewoon Steengoed Schoolleiderschap’; een intensief en gepersonaliseerd programma, waarbij de deelnemers direct als schoolleider aan de slag gaan en zich in één jaar ontwikkelen tot een vakbekwame leider. Om er zeker van te zijn dat de deelnemers matchen met de vereiste competenties van een schoolleider, moeten zij een assessment afleggen dat bestaat uit een talenten-motivatie-analyse, een capaciteitentest én diverse creatieve opdrachten, zoals schapen drijven bijvoorbeeld…
‘Als we de leerlingen in het primair onderwijs het best mogelijke onderwijs willen bieden, moeten we er samen voor zorgen dat er voldoende gekwalificeerde en vakbekwame schoolleiders zijn. En dat is op dit moment zeker niet het geval.’ Aan het woord is Mathieu Bootsveld, directeur-eigenaar van OnderwijsConnected. Op deze zonnige vrijdagmiddag is hij in Diepenveen aanwezig bij het toelatingsevent van het programma Gewoon Steengoed Schoolleiderschap, dat speciaal door OnderwijsConnected is ontwikkeld. ‘Het onderscheidende aspect van dit leiderschapstraject is dat de deelnemers zich ‘on the job’ in één jaar ontwikkelen tot vakbekwaam leider. Een leider met een stevig fundament en een moreel kompas waarmee hij of zij echt verbetering en vernieuwing in het onderwijs tot stand kan brengen.’
Authentiek leiderschap
Programmamanager Saskia Maas is deze middag ook aanwezig. Zij vertelt dat ze al veel positieve reacties krijgen. ‘Veel mensen vinden het heel interessant dat de deelnemers aan ‘Gewoon Steengoed Schoolleiderschap’ direct als schoolleider aan de slag gaan, terwijl ze ondertussen verdiepende theorie behandelen. Ook werken ze met een ervaren mentor aan hun persoonlijke ontwikkelingsplan en aan vraagstukken uit hun eigen schoolpraktijk door de inzet van ‘coaching on the job’. In het kort komt het erop neer dat we de deelnemers uitdagen om vanuit authentiek leiderschap met lef buiten de gebaande paden te treden.’
Matchen met competenties
De deelnemers aan de startgroep hebben allemaal een verschillende achtergrond. Een aantal heeft een onderwijs(kundige) achtergrond en een enkeling komt uit een heel andere branche, maar heeft al wel ervaring als leidinggevende. Vandaar dat er in het voortraject tijdens verschillende stappen wordt gekeken of een deelnemer een match heeft met de vereiste competenties van een schoolleider, zo vertelt Saskia. ‘Geïnteresseerde kandidaten worden allereerst uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst waar het programma wordt toegelicht. Vervolgens lopen zij een dag mee met een ervaren schoolleider, zodat ze meer zicht krijgen op de taken en verantwoordelijkheden van een directeur in het primair onderwijs. Stap 3 bestaat uit een assessment waarbij de kandidaten met behulp van een Talenten Motivatie Analyse (MTA) hun persoonlijke competenties en drijfveren opstellen. Daarnaast nemen ze deel aan het toelatingsevent dat hier vandaag plaatsvindt. Op basis van dit uitgebreide assessment krijgen we een goed beeld van de deelnemers en ontdekken we of hij of zij de potentie heeft om ons schoolleiderstraject met goed gevolg te doorlopen.’
Schapen drijven biedt inzichten
Vandaag bestaat één van die creatieve opdrachten uit het bijeendrijven van schapen. Volgens Mathieu Bootsveld is deze opdracht typerend voor het programma ‘Gewoon Steengoed Schoolleiderschap’. ‘We willen de deelnemers verwonderen, ontregelen en inspireren. Bij schapen drijven zijn competenties als samenwerking, communicatie en leiderschap van groot belang. Deze opdracht geeft ons dan ook belangrijke inzichten in de capaciteiten van de deelnemers en helpt ons bij onze keuze of een deelnemer inderdaad aan de competenties voor een schoolleider voldoet en aan ons schoolleiderstraject deel mag nemen. Omdat een deelnemer direct als schoolleider aan de slag gaat, ligt de lat bij het voortraject best hoog.’
Persoonlijke ontwikkeling
Eén van de deelnemers in de startgroep is Miranda Beene (54 jaar) uit Losser in Overijssel. Miranda werkt nu zo’n elf jaar als docent in het voortgezet onderwijs en is de laatste vier jaar leerling-coördinator. Ze vindt het tijd om weer eens een nieuwe uitdaging aan te gaan. ‘Ik ben sowieso niet iemand die per se z’n 25-jarige jubileum bij dezelfde opdrachtgever wil halen. Ik vind het belangrijk dat ik mezelf blijf ontwikkelen. De een doet dat door een nieuwe studie te gaan volgen, of door op zijn of haar werk nieuwe taken op zich te nemen, maar ik kies ervoor om een wat meer rigoureuze stap te zetten. Eerlijk gezegd heb ik een baan als directeur van een basisschool altijd al geambieerd, ook omdat je in die rol verantwoordelijk bent voor het totale onderwijsplaatje.’
Win-win-winsituatie
‘De reden dat ik voor ‘Gewoon Steengoed Schoolleiderschap’ van OnderwijsConnected heb gekozen, is dat je tijdens dit opleidingsprogramma door een coach wordt begeleid bij je werkzaamheden op de basisschool’, aldus Miranda. ‘Daarnaast vind ik het fijn dat je de opgedane kennis uit de theorie direct kunt toepassen in de praktijk. Bovendien biedt het voortraject mij de mogelijkheid om te ontdekken of deze opleiding überhaupt wel wat voor mij is. Natuurlijk vind ik het best spannend om aan dit traject te beginnen, maar ik kan me voorstellen dat het voor OnderwijsConnected ook best een grote stap is om toekomstige schoolleiders deze kans te bieden en hen op deze manier te begeleiden. Naar mijn mening kan ‘Gewoon Steengoed Schoolleiderschap’ een win-win-winsituatie opleveren, waarbij zowel ikzelf als OnderwijsConnected én de kinderen van mijn toekomstige basisschool de kans krijgen om zich verder te ontwikkelen.’
Aan de slag
Of Miranda inderdaad één van de uiteindelijke deelnemers aan de startgroep ‘Gewoon Steengoed Schoolleiderschap’ wordt, hangt van haarzelf én van het advies van Mathieu en Saskia af. ‘Samen met iedere deelnemer bespreken we de resultaten van de Talenten Motivatie Analyse en zo krijgen we een compleet beeld iemands motivatie, talenten en competenties’, aldus Mathieu. ‘Zijn beide partijen enthousiast, dan stellen we een ontwikkelingsprogramma op maat op, gaat de deelnemer (eventueel met ondersteuning van OnderwijsConnected) op zoek naar een geschikte basisschool waar hij of zij als schooldirecteur aan de slag kan en start de deelnemer op 1 september 2025 met het eenjarige praktijktraject. Wij zijn ervan overtuigd dat we op deze manier écht bijdragen aan het best mogelijke onderwijs voor leerlingen in het primair onderwijs.’
Meer weten?
Wil je meer weten over het programma ‘Gewoon Steengoed Schoolleiderschap’ of wil je je als deelnemer aanmelden voor de informatiebijeenkomst op 26 november?
Met vragen kan je terecht bij programmamanager Saskia Maas, e-mailadres smaas@onderwijsconnected.nl.